Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych

Wyjaśnić umysł. Struktura teorii neurokognitywnych - Opis

Dzięki neuronauce poznawczej – dynamicznie rozwijającej się od dwóch dekad gałęzi nauki – możliwa staje się realizacja odwiecznego marzenia filozofów: wyjaśnienie tajemnic funkcjonowania ludzkiego umysłu. Ta złożona dyscyplina nie może się obyć bez szerokiego wachlarza metod badawczych – m.in.: obrazowania pracy mózgu czy studiów nad deficytami i dysfunkcjami poznawczymi wywołanymi uszkodzeniami mózgu.

Skomplikowany przedmiot badań i zróżnicowane metody pozyskiwania danych wymagają postawienia pytań o spójność całej dyscypliny i wyjaśniającą moc teorii neurokognitywnych. Mateusz Hohol w swojej książce stawia te pytania i formułuje na nie trafne odpowiedzi.

Mateusz Hohol chcąc „wyjaśnić umysł”, podjął się niezwykłego zadania wymagającego syntezy wiedzy neurobiologicznej z neuronauką poznawczą i filozofią. Stworzył dzieło będące fascynującą podróżą szlakiem różnych teorii i zmagań intelektualnych, które mają prowadzić w głąb umysłu. Piękno nauki polega między innymi na uciekaniu od hegemonii jakiegoś podejścia czy jakiejś teorii. W takim rozumieniu książka Mateusza Hohola jest po prostu piękna. Prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek

Książka Mateusza Hohola jest dowodem na to, że można o trudnych sprawach pisać prosto i zajmująco. Neuronauka poznawcza to jedna z najprężniej rozwijających się dziedzin badawczych. Wymaga opanowania specjalistycznego aparatu pojęciowego i znajomości kilku dyscyplin szczegółowych. Autor tej książki nie tylko zrozumiał neuronaukę, ale ponadto krytycznie ją analizuje z perspektywy metateoretecznej. Polecam tę pozycję tym (...) więcej wszystkim, którzy interesują się istotą umysłu, jego związkami z mózgiem i zachowaniem, oraz jego ewolucją. Prof. dr hab. Edward Nęcka

Z wielu opracowań zdających sprawę z rewolucji naukowej, jaka dokonała się dzięki naukom poznawczym, książka Mateusza Hohola jest unikalna: nie tylko opisuje kluczowe odkrycia neuronauki poznawczej, ale przede wszystkim odpowiada na pytanie, w jaki sposób naukowcy próbują wyjaśnić funkcjonowanie umysłu. Dr hab. Bartosz Brożek, prof. UJ

Książka Mateusza Hohola jest dziełem unikalnym nie tylko na skalę polską, gdyż nie jest mi znana praca, która w równie wnikliwy i wszechstronny sposób badałaby filozoficzne i metodologiczne problemy nauk neurokognitywnych. Książka jest adresowana w pierwszej kolejności do specjalistów, niemniej z uwagi na jej walory stylistyczne i niezwykłą klarowność wykładu będzie fascynującą lekturą także dla szerszego audytorium zainteresowanego „odwiecznym pytaniem” o naturę umysłu.
Dr hab. Wojciech Załuski, prof. UJ
Spis treści: 0. Wprowadzenie
1. Czym jest teoria neurokognitywna?
1.1. Wstęp do neuronauki poznawczej
1.2. Rozumienie teorii
1.3. Poziomy teoretyczne
1.4. Źródła danych neurokognitywnych

2. Uteoretyzowanie badań neurokognitywnych – heurystyki i schematy
2.1. Reguły heurystyczne a schematy interpretacyjne
2.2. Heurystyka modularności
2.3. Heurystyka odejmowania
2.4. Schematy interpretacji wyników neuroobrazowania

3. Paradygmaty neuronauki poznawczej
3.1. Rola paradygmatów w neuronauce poznawczej
3.2. Paradygmat komputerowy
3.3. Psychologia ewolucyjna
3.4. Embodied-embedded mind
3.5. Przez pryzmat paradygmatów – casus self-deception

4. Od neuronauki do filozofii i z powrotem
4.1. Analiza pojęciowa neuronauki – Bennett i Hacker
4.2. Czy należy bać się Błędu Mereologicznego?
4.3. Przeciw Bennettowi i Hackerowi
4.4. Neuronauka bez dogmatów

5. Reguły konstrukcji teorii neurokognitywnych
5.1. Maszyneria abdukcyjna – wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia
5.2. Pierwszy etap konstrukcji teorii – wyjaśnianie
5.3. Drugi etap konstrukcji teorii – wybór najlepszego wyjaśnienia
5.4. Zapętlona logika uzasadniania
5.5. Zapętlona logika w działaniu – casus neurokognitywnej teorii matematyki 3E
5.6. Jedność nauki – od redukcji do sieci

6. Problem wyjaśniania neurokognitywnego
6.1. Czym jest wyjaśnienie?
6.2. Syntaktyczne strategie wyjaśniania
6.3. Semantyczne strategie wyjaśniania
6.4. Psychologiczne strategie wyjaśniania
6.5. W stronę wyjaśniania neuronaukowego

7. Kryteria wyboru najlepszego wyjaśnienia
7.1. Konwergencja i koherencja
7.2. Casus neurokognitywnej teorii moralności
7.4. Casus neurokognitywnej teorii poznania społecznego

Zakończenie: mniej