Fizjoterapia w ortopedii

Fizjoterapia w ortopedii - Opis

Podręcznik został przygotowany z założeniem, że korzystający z niego Czytelnik dysponuje wiedzą z zakresu: anatomii, fizjologii, patofizjologii, kinezjologii, diagnostyki obrazowej i fizjoterapii. Zawiera praktyczne wiadomości użyteczne w pracy z pacjentami z pierwotnymi dysfunkcjami narządu ruchu. Opisuje postępowanie w leczeniu najczęstszych chorób i najczęściej występujących obrażeń narządu ruchu.
Zawarta w podręczniku treść została przedstawiona w uporządkowany i przejrzysty sposób. Dodatkowym uzupełnieniem książki jest ponad 80 instruktażowych filmów zamieszczonych na stronie internetowej medycyna.pzwl.pl.
Filmy przedstawiają testy kliniczne w podziale na poszczególne części ciała i patologie. Pokazują również badanie odruchów, wybrane testy czynnościowe stosowane w fizjoterapii oraz podstawową analizę chodu z wykorzystaniem powszechnie dostępnego sprzętu. Każdy test opatrzony jest komentarzem dotyczącym jego wykonania oraz wskazówkami pozwalającymi na uniknięcie ewentualnych błędów w trakcie testowania lub interpretacji wyników. Spis treści: Wykaz autorów V
Wykaz skrótów XIII
Wstęp - Dariusz Białoszewski XV

CZĘŚĆ OGÓLNA 1
1. Zasady stosowania metod fizjoterapii w ortopedii i traumatologii narządu ruchu - Dariusz Białoszewski, Magdalena Czajkowska, Izabela Korabiewska, Anna Mosiołek, Edyta Smolis-Bąk 3
1.1. Fizykoterapia 3
1.2. Kinezyterapia 6
1.2.1. Zastosowanie kinezyterapii w leczeniu pacjentów ze schorzeniami narządu ruchu 6
1.2.2. Specyfika kinezyterapii po zabiegach chirurgicznych 8
1.3. Masaż 9
1.4. Terapia (...) więcej manualna 11
1.5. Metody specjalne 14
1.6. Metody relaksacyjne i arteterapia 15
1.7. Optymalizacja fizjoterapii - fizjoterapia skojarzona (FS) (fusion physiotherapy, FP) 16
Pytania sprawdzające 17
Piśmiennictwo 18

2. Podstawowe zasady celowanego postępowania fizjoterapeutycznego w wybranych zmianach patologicznych narządu ruchu - Dariusz Białoszewski, Magdalena Czajkowska, Anna Słupik, Izabela Korabiewska, Anna Mosiołek 21
2.1. Stłuczenia i krwiaki tkanek miękkich 21
2.2. Rany 23
2.3. Obrzęki pourazowe 24
2.4. Wysięki, przesięki i krwiaki śródstawowe 25
2.5. Skręcenia 25
2.6. Zwichnięcia 27
2.7. Złamania 28
2.8. Przykurcze stawów 29
2.9. Przykurcze mięśni (skrócenie mięśni lub przykurcz z nadmiernego napięcia) 30
2.10. Zaniki mięśni z nieczynności 31
2.11. Dysfunkcje powięzi 32
2.12. Dysfunkcje kaletek maziowych 32
2.13. Dysfunkcje ścięgien 33
2.14. Wybrane powikłania poprzeciążeniowe, pourazowe i jatrogenne 34
2.14.1. Wtórne dysfunkcje nerwów obwodowych - usidlenia i zespoły cieśni 34
2.14.2. Zespoły algodystroficzne (zespół Sudecka) 35
2.14.3. Odleżyny 35
2.14.4. Stany septyczne tkanek miękkich/septyczne zapalenia stawów 36
2.14.5. Artrofibroza 37
2.14.6. Zakrzepica żylna 37
2.14.7. Obrzęki limfatyczne 38
Pytania sprawdzające 39
Piśmiennictwo 39

3. Wybrane aspekty fizjoterapii narządu ruchu u pacjentów z wywiadem onkologicznym - Piotr Majcher, Rafał Sapuła 41
3.1. Uwagi ogólne dotyczące fizjoterapii narządu ruchu u pacjentów z wywiadem onkologicznym 41
3.2. Fizjoterapia pacjenta z wywiadem onkologicznym w okresie okołooperacyjnym43
3.3. Leczenie ambulatoryjne 45
3.4. Leczenie uzdrowiskowe 47
Pytania sprawdzające 48
Piśmiennictwo 49

4. Zasady stosowania ortez w fizjoterapii - Grzegorz Benke 50
4.1. Ortezy elastyczne 51
4.2. Ortezy kończyn dolnych 52
4.3. Ortezy kończyn górnych 54
4.4. Ortezy tułowia 56
Pytania sprawdzające 57
Piśmiennictwo 57

5. Zasady stosowania i przydatność dynamicznego plastrowania w leczeniu pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu - Zbigniew Śliwiński 59
5.1. Wybrane aspekty teoretyczne dynamicznego plastrowania - kinesiology tapingu 59
5.2. Testy przesiewowe stosowane w kinesio tapingu w celu określenia dysfunkcji i tzw. afektacji wybranych obszarów ciała 63
5.2.1. Testy przesiewowe dla górnej części ciała 63
5.2.2. Testy przesiewowe dla dolnej części ciała 69
Pytania sprawdzające 76
Piśmiennictwo 76

6. Wybrane aspekty rehabilitacji chodu - Anna Słupik 78
6.1. Ocena chodu 78
6.2. Wybrane metody reedukacji chodu 79
6.3. Nauka chodu z wykorzystaniem pomocy ortopedycznych i przyrządów 80
6.4. Znaczenie doboru obuwia i wkładek w reedukacji chodu 81
Pytania sprawdzające 82
Piśmiennictwo 82

7. Zasady stosowania leków dostępnych bez recepty w chorobach narządu ruchu - Paweł Krząścik 83
7.1. Skuteczność (profil działania) 83
7.1.1. Leki przeciwbólowe 83
7.1.2. Leki przeciwzapalne (NLPZ) 84
7.1.3. Inne leki stosowane w chorobach narządu ruchu 86
7.2. Bezpieczeństwo stosowania (działania niepożądane i toksyczne) 86
Pytania sprawdzające 88
Piśmiennictwo 88

8. Wybrane psychologiczne aspekty praktyczne pracy fizjoterapeuty w leczeniu pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu - Krzysztof Owczarek 89
8.1. Wprowadzenie 89
8.1.1. Postawa pacjentów wobec choroby 90
8.1.2. Temperament - typ układu nerwowego 91
8.1.3. Problematyka różnic indywidualnych 92
8.1.4. Podsumowanie 94
8.1.5. Wnioski 95
8.2. Asertywność 96
8.2.1. Zachowania agresywne 96
8.2.2. Zachowania bierne 97
8.2.3. Zachowania asertywne 99
8.2.4. Wybrane techniki asertywne 99
8.2.5. Asertywne krytykowanie i przyjmowanie ocen 100
8.2.6. Istota asertywnej komunikacji 102
8.3. Wybrane psychologiczne aspekty wzajemnej relacji fizjoterapeuta-pacjent 103
8.3.1. Dzieci 103
8.3.2. Osoby starsze 106
8.4. Pacjenci po urazie110
8.5. Podsumowanie 111
Pytania sprawdzające 111
Piśmiennictwo 111

9. Fizjoterapia a niepełnosprawność narządu ruchu - Jakub Grzegorz Adamczyk 113
9.1. Amputacje 114
9.2. Urazy i uszkodzenia rdzenia kręgowego 115
9.3. Choroby i urazy ośrodkowego układu nerwowego 118
9.4. Inne schorzenia narządu ruchu 118
Pytania sprawdzające 119
Piśmiennictwo 119

10. Wybrane aspekty współpracy fizjoterapeuty z zespołem terapeutycznym i rola edukacyjna fizjoterapeuty - Monika Lewandowska 120
10.1. Współpraca w zespole terapeutycznym 120
10.2. Rola edukacyjna fizjoterapeuty 122
10.2.1. Rola edukacyjna fizjoterapeuty skierowana na osobę pacjenta 122
10.2.2. Rola edukacyjna fizjoterapeuty skierowana na samego siebie 123
Pytania sprawdzające 123
Piśmiennictwo 124

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA 125

11. Rozwojowe wady kręgosłupa i klatki piersiowej - Janusz Nowotny 127
11.1. Wady kręgosłupa 127
11.1.1. Postawa ciała 127
11.1.2. Nieprawidłowa postawa ciała 131
11.1.3. Wady postawy w płaszczyźnie strzałkowej 133
11.1.4. Boczne skrzywienia kręgosłupa 133
11.1.5. Diagnostyka wad postawy 137
11.1.6. Postępowanie korekcyjne 139
11.2. Wady klatki piersiowej 142
11.2.1. Klatka piersiowa lejkowata 145
11.2.2. Inne wady klatki piersiowej 146
Pytania sprawdzające 147
Piśmiennictwo 147

12. Kręgosłup - Jerzy Edward Kiwerski, Katarzyna Czerniewska 149
12.1. Charakterystyka czynnościowa 149
12.2. Wybrane sposoby funkcjonalnej oceny kręgosłupa 150
12.3. Zespoły przeciążeniowe 153
12.4. Najczęstsze choroby kręgosłupa 156
12.4.1. Zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego 157
12.4.2. Zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego 161
12.4.3. Kręgozmyk 163
12.4.4. Choroba Scheuermanna 164
12.5. Urazowe uszkodzenia kręgosłupa 166
12.5.1. Rehabilitacja pacjentów po urazie rdzenia szyjnego 170
12.5.2. Rehabilitacja pacjentów po urazach niższego segmentu rdzenia kręgowego 171
12.6. Specyfika leczenia fizjoterapeutycznego pacjentów w wieku podeszłym z osteoporozą 173
Pytania sprawdzające 178
Piśmiennictwo 178

13. Obręcz barkowa i staw ramienny - Leszek Romanowski, Ewa Lisiewicz-Bręborowicz 180
13.1. Zespół ciasnoty podbarkowej, uszkodzenie pierścienia rotatorów 180
13.1.1. Anatomia, patofizjologia, rozpoznanie 180
13.1.2. Leczenie zachowawcze 182
13.1.3. Leczenie operacyjne 186
13.2. Bark zamrożony 190
13.2.1. Patofizjologia, rozpoznanie 190
13.2.2. Leczenie zachowawcze 191
13.2.3. Leczenie operacyjne 191
13.2.4. Postępowanie pooperacyjne 191
13.3. Zwichnięcie i niestabilność stawu ramiennego 192
13.3.1. Anatomia, patofizjologia, rozpoznanie 192
13.3.2. Leczenie zachowawcze 193
13.3.3. Leczenie operacyjne 194
13.3.4. Postępowanie pooperacyjne 195
13.4. Endoprotezoplastyka stawu ramiennego 196
13.4.1. Anatomia, wskazania, rodzaje endoprotez, powikłania 196
Pytania sprawdzające 197
Piśmiennictwo 198

14. Ramię i staw łokciowy - Stanisław Pomianowski, Szymon Pietruszka 199
14.1. Wstęp 199
14.2. Zespoły przeciążeniowe 201
14.2.1. Łokieć tenisisty a zespół bólowy przedziału bocznego stawu łokciowego 201
14.2.2. Łokiec golfisty 203
14.3. Choroby okolicy stawu łokciowego 205
14.3.1. Zespół Kiloha-Nevina 205
14.3.2. Zespół mięśnia nawrotnego obłego 206
14.3.3. Górny zespół cieśni nerwu łokciowego 207
14.4. Obrażenia ramienia i okolicy stawu łokciowego 208
14.4.1. Złamanie trzonu kości ramiennej + zespół cieśni nerwu promieniowego 208
14.4.2. Zwichnięcia stawu łokciowego 210
14.5. Złamanie dalszego końca kości ramiennej 211
14.6. Złamanie bliższego końca kości łokciowej 211
14.7. Złamanie bliższego końca kości promieniowej 212
14.8. Specyfika leczenia przykurczów pourazowych stawu łokciowego 213
Pytania sprawdzające 217
Piśmiennictwo 217

15. Przedramię i ręka - Leszek Romanowski, Ewa Lisiewicz-Bręborowicz 218
15.1. Neuropatie uciskowe nerwu łokciowego 218
15.2. Neuropatie uciskowe nerwu pośrodkowego 219
15.3. Neuropatie uciskowe nerwu promieniowego 220
15.4. Rola fizjoterapii w leczeniu neuropatii w obrębie przedramienia i ręki 220
15.5. Uszkodzenia ścięgien w obrębie przedramienia i ręki 223
15.5.1. Uszkodzenie ścięgien prostowników palców 223
15.5.2. Uszkodzenie ścięgien zginaczy nadgarstka i palców 224
15.5.3. Fizjoterapia w uszkodzeniach ścięgien w obrębie przedramienia i ręki 225
15.5.4. Tenoliza ścięgna 227
15.6. Złamania w obrębie przedramienia i ręki 228
15.6.1 Złamania dalszego końca kości promieniowej 228
15.6.2. Fizjoterapia w leczeniu złamań w obrębie przedramienia i ręki 229
Pytania sprawdzające 231
Piśmiennictwo 232

16. Obręcz biodrowa, staw biodrowy i udo - Jarosław Czubak, Agnieszka Stępień 233
16.1. Charakterystyka czynnościowa stawu biodrowego 233
16.2. Wybrane aspekty oceny funkcjonalnej 235
16.3. Wady rozwojowe stawu biodrowego 236
16.3.1. Rozwojowe przykurcze mięśni okolicy stawu biodrowego 236
16.4. Biodro koślawe, szpotawe i dysplastyczne 242
16.4.1. Biodro koślawe 242
16.4.2. Biodro szpotawe 243
16.4.3. Biodro dysplastyczne 244
16.5. Zespoły przeciążeniowe miednicy i okolicy stawu biodrowego 248
16.5.1. Entezopatie obręczy miednicznej i stawu biodrowego 248
16.5.2. Zapalenia przeciążeniowe kaletek maziowych okolicy stawu biodrowego 249
16.6. Choroby stawu biodrowego 251
16.6.1. Choroba Legga-Calvégo-Perthesa 251
16.6.2. Konflikt udowo-panewkowy 254
16.6.3. Choroba zwyrodnieniowa stawów z umiejscowieniem w stawie biodrowym - koksartroza 257
16.7. Obrażenia miednicy i stawu biodrowego 262
16.7.1. Uszkodzenia obrąbka stawu biodrowego 262
16.7.2. Złamania kości krzyżowej i miednicy 262
16.7.3. Złamanie bliższego końca kości udowej 264
16.7.4. Złamania trzonu kości udowej 266
Pytania sprawdzające 268
Piśmiennictwo 268

17. Staw kolanowy - Artur Stolarczyk, Magda Kamińska 270
17.1. Diagnostyka dysfunkcji stawu kolanowego 270
17.1.1. Badanie podmiotowe 270
17.1.2. Badanie przedmiotowe 270
17.1.3. Diagnostyka obrazowa - wskazania 271
17.1.4. Ocena funkcjonalna aktywności codziennej i sportowej 272
17.2. Wady rozwojowe i choroby wieku dziecięcego 273
17.2.1. Kolano koślawe i szpotawe 273
17.2.2. Kolano tyłowygięte 274
17.2.3. Choroba Osgooda-Schlattera 275
17.3. Obrażenia stawu kolanowego 276
17.3.1. Złamania 276
17.3.2. Uszkodzenia więzadłowe 277
17.3.3. Uszkodzenia łąkotek 288
17.3.4. Uszkodzenia chrząstki 290
17.3.5. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego 290
Pytania sprawdzające 292
Piśmiennictwo 292

18. Podudzie i stopa - Jarosław Czubak, Agnieszka Stępień 294
18.1. Charakterystyka czynnościowa 294
18.2. Wybrane sposoby oceny funkcjonalnej 295
18.3. Dziecięce wady rozwojowe 297
18.3.1. Stopa dziecięca płaska i płasko-koślawa 297
18.4. Stopa płaska statyczna u dorosłych 300
18.4.1. Badanie przedmiotowe 300
18.4.2. Leczenie 301
18.5. Stopa poprzecznie płaska 301
18.5.1. Leczenie 302
18.6. Paluch koślawy 302
18.6.1. Badania obrazowe303
18.6.2. Leczenie 305
18.7. Zespoły przeciążeniowe 306
18.7.1. Przewlekłe zespoły przeciążeniowe ścięgna piętowego - achillodynia 306
18.7.2. Zespół kanału stępu 307
18.7.3. Zespół przeciążeniowy rozcięgna podeszwowego - tzw. ostroga piętowa 309
18.8. Choroby stopy 311
18.8.1. Choroba Haglunda-Severa 311
18.8.2. Paluch sztywny 312
18.9. Obrażenia podudzia i stopy 313
18.9.1. Skręcenia stawu skokowo-goleniowego 313
Pytania sprawdzające 316
Piśmiennictwo 316

Skorowidz mniej