Socjologia narodu i konfliktów etnicznych.

Socjologia narodu i konfliktów etnicznych. - Opis

Systematyczny wykład na temat podstawowych zagadnień i kategorii stosowanych do opisu problematyki narodowościowej, ilustrowany wieloma przykładami, zarówno historycznymi, jak i współczesnymi. Łącząc socjologiczne podejście do tematyki etnicznej z perspektywą politologiczną, autorka w przejrzysty sposób porządkuje kluczowe pojęcia i teorie dotyczące takich kategorii, jak naród, tożsamość narodowa, stereotyp narodowy. Omawia również problem mniejszości narodowych i etnicznych, złożone zagadnienie nacjonalizmu i konfliktów etnicznych, analizując przyczyny ,,wybuchu etniczności" w Europie Środkowej i Wschodniej w momencie, gdy przyszłość państwa narodowego staje pod znakiem zapytania.

Podręcznik adresowany jest do studentów socjologii, politologii, antropologii oraz stosunków międzynarodowych. Spis treści: Wstęp9
Rozdział 1. Co to jest naród?17
Cztery krótkie uwagi metodologiczne20
Powstanie narodów23
Prymordialiści i historycyści23
Naturaliści i konstruktywiści28
Status ontologiczny narodów28
Naród - próba opisu typu idealnego30
Demos, ethnos i naród kulturowy44
Podsumowanie54
Słowniczek terminów56
Rozdział 2. Proces narodowotwórczy59
Inkorporacja geograficzna i społeczna na Zachodzie, mobilizacja ludowa na Wschodzie60
Główne czynniki narodowotwórcze70
Państwo oraz związana z nim historia i tradycja70
Zorganizowana religia71
Mit wspólnego pochodzenia74
Język76
Wojna83
Traumatyczne doświadczenia84
Instytucjonalizacja grupy84
Podsumowanie87
Rozdział 3. Tożsamość i tradycja (...) więcej narodowa89
Tożsamość indywidualna, społeczna i narodowa jednostki91
Tożsamości grupowe95
Tożsamość jednostkowa w kontekście tożsamości grupowej99
Tożsamość narodowa a świadomość narodowa i identyfikacja narodowa100
Tożsamość narodowa a tożsamość obywatelska102
Tradycja narodowa - ciągłość i zmiana, pamięć i zapomnienie103
Ciągłość i zmiana103
Pamięć i zapomnienie105
Podsumowanie107
Słowniczek terminów108
Rozdział 4. Stereotypy i uprzedzenia narodowe111
Stereotypy - mechanizm porządkowania rzeczywistości społecznej113
Społeczny charakter stereotypów114
Rodzaje stereotypów115
Cechy stereotypów117
Funkcje stereotypów123
Jak zmieniać stereotypy?127
Metody badania stereotypów131
Stereotypy jawne i ukryte135
Uprzedzenia i dyskryminacja136
Podsumowanie137
Rozdział 5. Mniejszości narodowe - definicja i typologie139
Problemy definicyjne141
Prawnicza definicja mniejszości narodowych Francesco Capotortiego146
Typologia mniejszości narodowych151
Podsumowanie157
Słowniczek terminów158
Rozdział 6. Ochrona mniejszości narodowych161
Prawo międzynarodowe dotyczące mniejszości w okresie międzywojennym164
Międzynarodowa ochrona praw mniejszości narodowych po 1945 roku167
Polityka wewnętrzna państw wobec mniejszości narodowych174
Polskie ustawodawstwo dotyczące mniejszości narodowych178
Podsumowanie185
Rozdział 7. Nacjonalizm187
Ewolucja nacjonalizmu zachodnioeuropejskiego191
Rodzaje nacjonalizmów193
Nacjonalizm jako ideologia199
Funkcje nacjonalizmu209
Nacjonalizm jako ideologia modernizacyjna - nacjonalizm gospodarczy211
Podsumowanie215
Słowniczek terminów218
Rozdział 8. Konflikty etniczne - próba typologii221
Źródła zewnętrznych konfliktów etnicznych223
Źródła wewnętrznych konfliktów etnicznych226
Konflikt etniczny w obronie tożsamości narodowej226
Konflikt etniczny związany z poszanowaniem symboli narodowych229
Konflikt etniczny związany z procesem narodowotwórczym232
Konflikt etniczny jako rezultat zmiany systemowej233
Konflikt etniczny jako instrument w polityce rządzących236
Konflikt etniczny jako wynik historycznych resentymentów lub skutek fałszywej świadomości237
Konflikt etniczny jako wyraz interesów pozaetnicznych lub rodzaj taktyki politycznej241
Potencjalny konflikt etniczny242
Podsumowanie243
Rozdział 9. Nacjonalizm w Europie Środkowej i Wschodniej pod koniec XX wieku245
Nacjonalizm jako odpowiedź na wyzwanie rozwojowe - horyzont długiego trwania247
Nacjonalizm jako instrument selektywnej inkorporacji do systemu światowego249
Nacjonalizm jako rezultat odmiennego rozwoju politycznego i społecznego - horyzont nation building process254
Odmienna społeczna rola historii255
Specyfika ,,topografii narodowości" Europy Środkowej i Wschodniej256
Nacjonalizm jako rezultat komunizmu i ideologia zastępcza wobec niego - horyzont formacji postkomunistycznej259
Komunistyczny nacjonalizm260
Nacjonalizm jako sposób wychodzenia z komunizmu264
Nacjonalizm jako rezultat komunizmu267
Nacjonalizm jako ideologia zastępcza wobec komunizmu272
Podsumowanie276
Rozdział 10. Państwo narodowe w dobie globalizacji277
Specyfika europejskiego państwa narodowego281
Czy koniec państwa narodowego?284
Zmieniający się kształt i rola państwa narodowego - państwo sieciowe286
Globalizacja versus lokalizacja, partykularyzm i fragmentaryzacja289
Podsumowanie291
Zakończenie293
Bibliografia299
Indeks nazwisk311
Spis tabel315
Spis rysunków mniej